Η Διάσχιση του Φάραγγα

Τη διαδρομή αυτή που περνά από το φαράγγι της Σαμαριάς και το οροπέδιο του Ομαλού θα στην περιγράψω με αφετηρία τα Χανιά, αν και μπορείς να την πάρεις γυρνώντας και από τη Β' διαδρομή σου, από Παλαιόχωρα, Σούγια και Κάνδανο.

Αφήνεις τα Χανιά και κατευθύνεσαι προς νότο. Στο 4ο χλμ θα συναντήσεις το συνοικισμό Βαμβακόπουλο και έπειτα την Αγιά, χωριό με άφθονα νερά. Στην πορεία σου προς νότο θα διασχίσεις την καταπράσινη κοιλάδα του Κερίτη με τα πλούσια περιβόλια εσπεριδοειδών. Στο 12ο χλμ υπάρχει διακλάδωση προς τα δεξιά που μετά από περίπου 500 μέτρα θα σε φέρει στον Αλικιανό, καταπράσινο χωριό με πολλές πορτοκαλιές. Παρέκκλιση αριστερά θα σε οδηγήσει στο εύφορο χωριό Βατόλακκος.

Ένα σκέλος του δρόμου (πριν από τη στροφή για Αλικιανό) οδηγεί προς νότο για Σκινές - Αγία Ειρήνη (φαράγγι Αγίας Ειρήνης) - Επανωχώρι - Ροδοβάνι - Μονή και καταλήγει στη Σούγια 70 χλμ από τα Χανιά (Β' διαδρομή). Το άλλο σκέλος προς τα αριστερά θα σε οδηγήσει προς τον Ομαλό και το φαράγγι της Σαμαριάς.

Στο 15ο χιλιόμετρο της κύριας διαδρομής σου θα συναντήσεις το χωριό Φούρνος. Από εδώ ο δρόμος διχάζεται: το ένα σκέλος οδηγεί μετά από 6 χλμ στο χωριό Μεσκλά.

Ακολουθείς το δεξί σκέλος και μετά από 9,5 χλμ ανάβασης με πολλές στροφές στη βορειοδυτική πλαγιά των Λευκών Ορέων, φθάνεις στους Λάκκους, όμορφο χωριό, κατάφυτο από ελιές και αμπέλια, χτισμένο σε πλαγιά με θέα τις χιονισμένες βουνοκορφές. Ο δρόμος συνεχίζει για Κάρες και μετά προχωρεί και πάλι προς νότο. Η ανάβαση συνεχίζεται. Περνάς από την ιστορική «Στράτα των Μουσούρων» που τραγουδήθηκε στα παλιά ριζίτικα τραγούδια και φθάνεις στο ψηλότερο σημείο της διαδρομής (1.200 μ. ) απ' όπου θα απολαύσεις πανοραμική θέα του Οροπεδίου του Ομαλού, τριγυρισμένου από ψηλές κορυφές. Το οροπέδιο έχει σχήμα ακανόνιστου κύκλου και στο κέντρο του βρίσκεται ο μικρός οικισμός Ομαλός.

Ο δρόμος σου θα διασχίσει το οροπέδιο και μετά από 4 χλμ θα καταλήξει στον αυχένα Ξυλόσκαλο (υψόμετρο 1.227 μ.), 43 χλμ νότια από τα Χανιά, όπου βρίσκεται η είσοδος του φαραγγιού. Στη θέση αυτή παλιά υπήρχε ξύλινη σκάλα για να διευκολύνει την κατάβαση, γι' αυτό επικράτησε η ονομασία Ξυλόσκαλο. Εκεί μπορείς να μείνεις στον μικρό ξενώνα απ' όπου η θέα προς τη γύρω περιοχή είναι μαγευτική.

Η διάσχιση του “ Φάραγγα”

Λίγο πριν το Ξυλόσκαλο μικρός δρόμος σε οδηγεί στο Χιονοδρομικό Κέντρο στη θέση Καλλέργη σε υψόμετρο 1.680 μέτρων. Για να διασχίσεις το φαράγγι ξεκινάς την κάθοδό σου από το Ξυλόσκαλο, στην αρχή με σκαλιά και πιο κάτω από μονοπάτι. Το επιβλητικό βουνό που θα ορθώνεται μπροστά σου είναι ο Γκίγκιλος. Στους πρόποδες της μεγάλης ολισθηρής κατωφέρειας των βράχων, στα δεξιά είναι η πηγή Λινοσέλλι. Το φαράγγι έχει ανακηρυχθεί Εθνικός Δρυμός για να προστατευθεί ιδιαίτερα ο κρητικός αίγαγρος (το κρι-κρι) που ζει εδώ.

Στη διαδρομή σου θα έχεις στα περισσότερα σημεία παρέα τρεχούμενο νερό, ρυάκι το καλοκαίρι, ορμητικό ποτάμι το χειμώνα.

Εντυπωσιακά είναι τα σημεία «Πόρτες», όπου οι κάθετες πλευρές του πλησιάζουν πολύ μεταξύ τους. Στενότερη είναι η «Πόρτα» που βρίσκεται κοντά στην έξοδο προς την Αγία Ρούμελη. Η κάθοδος είναι αρκετά δύσκολη και διαρκεί 6-8 ώρες περίπου. Νερό δεν θα χρειαστεί να κουβαλάς μαζί σου γιατί στη διαδρομή υπάρχουν αρκετές βρύσες.

Μετά από 30 λεπτά κατάβασης θα συναντήσεις την πηγή Νερούτσικο. Αφήνοντας πίσω σου την πηγή και ακολουθώντας το κατηφορικό μονοπάτι, φτάνεις έπειτα από 45 λεπτά στο εκκλησάκι του Αϊ-Νικόλα. Σε 60 λεπτά από τον Αϊ-Νικόλα θα εμφανιστεί εμπρός σου ο ερειπωμένος οικισμός της Σαμαριάς, που βρίσκεται περίπου στη μέση της διαδρομής. Εκεί θα βρεις έναν μικρό σταθμό, με τηλέφωνο, πρώτες βοήθειες και τουαλέτες. Μπορείς επίσης να νοικιάσεις μουλάρι για το υπόλοιπο της διαδρομής.

Σε 45 λεπτά μετά τη Σαμαριά θα βρεις στο διάβα σου μια μεγάλη πηγή, την Κεφαλόβρυση ή Κεφαλοβρύσια. Από το σημείο εκείνο μέχρι και το τέλος της διαδρομής που θα σε οδηγήσει στη θάλασσα και στην Αγία Ρούμελη θα περπατάς παρέα με τρεχούμενο νερό.

Είκοσι λεπτά από την Κεφαλόβρυση θα συναντήσεις το εκκλησάκι της Μεταμόρφωσης και λίγο μετά τις Σιδηρόπορτες. Είναι το στενότερο μέρος του φαραγγιού, περίπου τρία μέτρα φαρδύ και πολλά μέτρα βαθύ. Περίπου 30 λεπτά από τις Πόρτες και μόλις βγούμε από τα όρια του φαραγγιού φτάνει κανείς στην παλιά Αγία Ρουμέλη.

Η διάβαση επιτρέπεται από τις αρχές Μαΐου ως το τέλος Οκτωβρίου, γιατί τους υπόλοιπους μήνες τα νερά από τα χιόνια, που λιώνουν ψηλά στα τοιχώματα του φαραγγιού, και τις βροχές δεν την επιτρέπουν. Η καλύτερη εποχή είναι το Μάιο ή τέλη Σεπτεμβρίου με Οκτώβριο για να μην κάνει πολλή ζέστη, αν και μέσα στο Φαράγγι έχει σχετική δροσιά, μια και ο ήλιος δεν φθάνει, παρά μόνο το μεσημέρι που χτυπάει κατακόρυφα ανάμεσα από τα ψηλά τοιχώματα.

Φτάνοντας στο τελευταίο πέρασμα, στο βάθος, στα αριστερά σου, μπορείς να δεις τις γυμνές κορυφές των Λευκών Ορέων. Μία από αυτές, οι Πάχνες (2.452 μ.), είναι η δεύτερη ψηλότερη κορυφή της Κρήτης με τέσσερα μέτρα διαφορά από τον Ψηλορείτη.

Βγαίνοντας από το φαράγγι, θα συναντήσεις αγωγιάτες με τα ζώα, που, αντί ανάλογου μισθώματος, θα σε μεταφέρουν μέχρι την Αγία Ρουμέλη, στον παραθαλάσσιο οικισμό με την υπέροχη παραλία σε απόσταση περίπου 1,5 χλμ από την έξοδο του φαραγγιού.

Να θυμάσαι ότι στο φαράγγι επιτρέπεται η φωτογράφηση, ενώ απαγορεύεται η διανυκτέρευση σ' όλο το μήκος του, το άναμμα φωτιάς και το κάπνισμα, το κυνήγι και το ψάρεμα, το κολύμπι, η κοπή φυτών, λουλουδιών, κλαδιών, οι κάθε είδους θόρυβοι, η φθορά φωλεών και αβγών πουλιών, η διέλευση κατοικίδιων ζώων και η κατανάλωση οινοπνευματωδών ποτών.

Πηγή: http://walking-greece.ana-mpa.gr
Κείμενο: Γιάννης Σεφεριάδης
Φωτογραφίες:
http://walking-greece.ana-mpa.gr/articleview2.php?id=3778